Groenmanifest 2015: een 10 voor stadsgroen en parken van Amsterdam

1. Stadsgroen en parken zijn en maken gezond

Hoe dichter de bebouwing, hoe belangrijker de luchtzuiverende en warmte dempende functies van het groen zijn.

Een korte wandeling of een uitzicht op een groen bladerdak helpt  om cognitieve  functies te herstellen en sociaal te functioneren. Laat voor omwonenden of werkenden een park een plek zijn die gebruikt kan worden om de drukte van de stad te ontvluchten.

2. Stadsgroen en parken zijn zélf een evenement

Parken hebben geen  evenementen nodig om park te zijn. Kleine evenementen kunnen van tijd tot tijd een extra waarde aan een park geven, zij moeten wel rekening houden met het karakter van het park. Parken en stadsgroen kunnen en mogen zich immers niet afsluiten voor het stedelijk leven. Laat een park een plek zijn voor rust en ontspanning.

3. Stadsgroen en parken zijn natuur en verdienen bescherming

In ieder  park moeten beheer en onderhoud gebaseerd zijn op respect voor de natuur en behoud van ecologische waarden. Zoals bij het (her)planten van bomen, het aanleggen van natuurvriendelijke oevers, het bevorderen van oever- en waterbegroeiing, ophangen en plaatsen van nestkasten, zwaluw-en ijsvogelwanden, het maken van takkenrillen, het laten  liggen van dood hout, maar ook het aanleggen van borders. De gemeente Amsterdam is verantwoordelijk voor de ecologische structuur binnen  de stad. In overleg  met de stadsdelen en taludbeheerders wil de gemeente deze en in een aantal parken heeft  de gemeente Amsterdam nog een extra  verantwoordelijkheid om te voorzien in corridors en leefgebieden voor specifiek aangewezen diersoorten. Deze verplichting vloeit voort uit het ‘Nationaal  Natuur Netwerk’, voorheen de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Laat beheer en onderhoud gericht zijn op het doen ontstaan en behouden van variaties in flora en fauna,  passend bij dat park of dat stadsgroen.

4. Stadsgroen en parken zijn van alle Amsterdammers

De gemeente Amsterdam beheert de parken en behoudt en ontwikkelt de deskundigheid daarvoor. Zij draagt zorg voor continu onderhoud en handhaving in de parken. Omwonenden mogen meedenken over de ontwikkeling en meehelpen in het beheer. Voor alle partijen moet  duidelijk zijn wie de aanspreekpunten zijn. Laten we allen participeren in onderhoud (vrijwilligerswerk) en handhaving (elkaar aanspreken op misstanden).

5. Stadsgroen en parken spelen in op uiteenlopende gebruikers

Verschillende parkbezoekers maken op eigen wijze gebruik van een park. Vogelaars, hondenbezitters, feestvierders, picknickers, padvinders, kinderen van de opvang, wandelaars, hangjongeren, plantenliefhebbers, kunstenaars, barbecueërs, sportbeoefenaars, werkenden die pauze  houden: iedereen gebruikt het park anders. Niemand mag materiële schade aanbrengen of flora en fauna verstoren of vernielen. De verschillende vormen van gebruik kunnen onderling conflicteren. Handhaving is daarom onontbeerlijk. Laten we rekening met elkaar houden.

6. Stadsgroen en parken zijn een belangrijke economische factor

De nabijheid  van een mooi, goed onderhouden park heeft  aantrekkingskracht op bedrijven en woningen zijn meer gewild. In 2013 vond één op de drie ondernemers groen in de directe omgeving een belangrijk tot zeer belangrijk vestigingsmotief. Wonen in een verdichte stad is prima, de aanwezigheid van een park is in steeds sterkere mate een vestigingseis. Laten we het groen kwalitatief op orde houden.

7. Stadsgroen en parken onderwijzen

Educatie en voorlichting zijn goed mogelijk  in een park. Biologielessen kunnen in een park worden gegeven of leerlingen kunnen helpen bij - bijvoorbeeld - de ‘Landelijke opschoondag’. Schooltuinen en kinderboerderijen hebben al een educatieve functie. Natuurmonumenten, IVN, De Gezonde Stad of het ANMEC zouden  in een park nog meer lessen kunnen geven over natuur. Laten we het klaslokaal ook in het park zetten.

8. Stadsgroen en parken zijn deel van verkeersverbindingen

Paden in sommige parken functioneren als doorgangswegen, vooral voor fietsers. Fietsers dienen op hun snelheid te letten en rekening te houden met langzame of speelse bezoekers (kinderen, honden). Voor brommers, snorfietsen, leveranciers aan horeca, onderhoudsmedewerkers e.d. moeten speciale regels gelden. Structureel autoverkeer of parkeren in parken is te beschadigend. Laten we onze snelheid aanpassen in een park.

9. Stadsgroen en parken voorzien in behoefte bij waterberging

Waterbeheer is noodzakelijk als de omgeving  erg ‘versteend’ is. Een park kan regenwater opvangen (waterberging). Bij hevige regenval kunnen op natuurlijke wijze geleidelijke oevers en ondiepten de eerste opvang zijn. Regelmatig baggeren is van belang om deze opvangfunctie te bewaren en ook vissen en ander waterleven de ruimte te geven. Laat water ook een functie in het groen hebben.

10. Stadsgroen en parken hebben historie

Steden kennen diverse vormen van groene ruimtes; hofjes, moestuinen, begraafplaatsen en parken. Ieder park is verschillend en heeft  een andere achtergrond. De historie is belangrijk en kan gebruikt worden in de communicatie en promotie van een park en zou leidend moeten zijn bij eventuele aanpassingen (renovaties) van het park. Laten we nadenken over de oorspronkelijke ideeën van stichters en bedenkers van de landschapsarchitectuur, de redenen waarom een park zijn plaats heeft  gekregen in die bepaalde omgeving,  over monumenten, kunstwerken en monumentale of bijzondere bomen in het groen.

MAART 2018 Rev. 1 BDAR